اضطراب و استرس، یکی از مشکلاتی است که در درصد قابل توجهی از دانشآموزان وجود دارد
و متأسفانه تأثیرات مخربی بر عملکرد دانشآموزان در مدرسه و حتی در خانه دارد.
نتیجه‌ی این اضطراب و استرس مانند سایر ناتوانی‌های یادگیری، کاهش عملکرد درسی و تحصیلی دانشآموزان خواهد بود.
علاوه بر این، اضطراب و استرس به‌مرور زمان، می‌تواند مشکلات جسمی برای دانشآموزان مضطرب به بار بیاورد.
از آنجایی که این نوع اضطراب و استرس عمدی نیست و به‌صورت کاملا ناخودآگاه بروز می‌کند، صرفا دعوت کردن دانش‌آموز به آرامش داشتن تاثیری نخواهد داشت.
با تمرین‌هایی که دانشآموزان می‌توانند انجام دهند و همچنین همکاری و همراهی والدین و معلمان، می‌توان این اضطراب و استرس را کنترل کرد.
در این مقاله نکاتی را برای معلمان، والدین و دانشآموزان مضطرب بیان کرده‌ایم تا از این طریق دانشآموزان بتوانند با کمک معلم و والدینشان اضطراب و استرس خود را کنترل کنند.
روانشناسان بر این باور هستند که با کاهش استرس و اضطراب در دانشآموزان، نه‌تنها شاهد نتیجه مطلوبی خواهیم بود،
بلکه آن‌ها با امیدواری بیشتری تلاش خواهند کرد. داشتن استرس و اضطراب در دانشآموزان سبب خواهد شد با وجود تلاش بسیاری که دارند، نتیجه‌ی مطلوبی به دست نیاورند.
اما نکته مهم این است که استرس و اضطراب از کجا سرچشمه می‌گیرد. ریشه‌ی این ترس که سبب استرس می‌شود از چیست.
لازم است بدانید که استرس دانشآموزان به‌خاطر طرز فکر غلط آن‌ها از امتحان و نتایج امتحان می‌باشد.
دکتر هانس سلیه (Dr Hans Selye) اولین کسی بود که استرس را این‌گونه تعریف کرد:
استرس پاسخ غیراختصاصی بدن انسان است به هر نیازی که دارد. این پاسخ می‌تواند به شکل‌های گوناگونی مانند سفتی عضلات، اضطراب ناگهانی،
افزایش ضربان قلب و فشارخون بالا، تنفس سطحی، سرگیجه و یا حتی شادابی ظاهر شود.
از دیدگاه مثبت، استرس نیرویی است که موجب آغاز فعالیت می‌شود. با استفاده از تعریف دکتر سلیه استرس می‌تواند به دنبال وقایع خوب یا اسف‌بار نیز روی دهد.
استرس در مدارس
رسیدن به اهداف آموزشی که مدارس به عنوان هدف اساسی خود به آن‌ها توجه دارند،
مستلزم تأمین بهداشت روانی دانشآموزان است. تحقیقات متعدد نشان می‌دهد که سلامت روانی دانشآموزان با پیشرفت تحصیلی آن‌ها ارتباط دارد
و دانش‌آموزانی که به نحوی از مشکلات روانی یا از نبود بهداشت روانی مناسب رنج می‌برند،
اغلب با افت تحصیلی مواجه هستند. بنابراین ضروری به نظر می‌رسد جهت تأمین شرایط مناسب برای نیل به اهداف آموزشی، تربیتی و تضمین سلامت افراد جامعه در سنین مختلف،
عوامل بازدارنده‌ی آن را مورد بررسی قرار داد.
عوامل استرس دانشآموزان
۱- استرس امتحان
امتحانات یکی از مهم‌ترین عوامل استرس‌زا در مدارس و دانشگاه‌ها است که پیامدهای روان‌ــفیزیولوژیک مختلفی دارد. اما اثرات آن‌ها بر کودکان مورد توجه قرار نگرفته است.
۲- استرس محیط
روشن است که محیط فیزیکی مدرسه از جمله شرایط ساختمانی، نور، رنگ و بهداشت محیط، در سلامت روان دانشآموزان تأثیرگذار است.
به این دلیل ضروری است که در جهت ارتقاء بهداشت روانی دانشآموزان، تأمین شرایط فیزیکی مناسب مورد توجه قرار گیرد
و از آنجایی که قسمت عمده‌ی ساعات روزانه دانشآموزان در محیط مدرسه می‌گذرد، شرایط نامناسب
فیزیکی مثل ناکافی بودن نور، سیستم گرمایش و سرمایش نامناسب و امنیت ساختمان بسیار حائز اهمیت است.
۳- اصرار خانواده برای کسب نمره‌ی بیشتر، تعادل ذهنی دانش‌آموز را به هم می‌زند
مشاوران آموزشی یونسکو و یونیسف گفته‌اند:
در نظام آموزشی حافظه‌مدار کشورمان، دانشآموزان بر دانسته‌های خود تسلطی ندارند
و این در حالی است که در بیــشتر سؤالات امتـحانی بر حفظیات آن‌ها تأکید می‌شود و این امر، تسلط نداشتن آن‌ها را به دنبال دارد.
