این مقاله برای والدین کودکان ابتدایی است. امیدواریم با خواندن این مقاله، نحوه‌ی برخورد با کودکی که نمی‌خواهد مشق بنویسد را متوجه شوید.

 ما دو پیش فرض مهم در نظر گرفته‌ایم و آن این است که:

۱- معلم به میزان منطقی تکلیف داده باشد.

۲- دانش‌آموز نرمال باشد.

 

۱- برای مقابله با تنبلی در نوشتن تکالیف زمان تعیین کنید

برای حل مشکل تنبلی در نوشتن تکالیف باید زمان تعیین کنید. بهتر است از معلم بپرسید که مشق نوشتن بچه‌ها چه‌قدر طول می‌کشد. 

به‌صورت میانگین مشق نوشتن بچه‌ها، فقط ۱۰ تا ۲۰ دقیقه، برای اول تا سوم ابتدایی و ۱۰ تا ۵۰ دقیقه، برای چهارم تا ششم ابتدایی زمان می‌برد.

 

۲- نیاز کودک به شما 

بسیاری از والدین نحوه‌ی برخورد با کودکی که نمی‌خواهد مشق بنویسد را نمی‌دانند. قبل از دخالت مستقیم مشاهده کنید. ببینید اصلا به شما نیاز دارد یا خیر.

 تا می توانید خودتان را دور کنید. بگذارید خودش تکالیفش را انجام دهد. بد نیست گاهی به این موضوع فکر کنیم که همین بچه‌ی لجباز که بدون کمک من مشق نمی‌نویسد،

خیلی دوست داشت که خودش همه‌ی کارهایش را انجام دهد و من مانع می‌شدم. پس یکی از اصلی‌ترین دلایل لجبازی کودک و تنبلی در نوشتن تکالیف، ما والدین هستیم.

یعنی نگذاشتیم مستقل بزرگ شوند.

 

۳- کاهش وابستگی در نوشتن تکالیف با روش سانتی‌متری

اگر وابستگی شدید ایجاد کرده‌اید، به‌مرور این وابستگی را کم کنید. کاهش وابستگی را سانتی‌متر به سانتی‌متر انجام دهید.

در این فرایند نباید اعتماد کودک به شما آسیب ببیند. در ادامه این مورد را با یک مثال، بیشتر توضیح می‌دهیم.

تصور کنید که شما یک مادر هستید که فرزند شما در هنگام مشق نوشتن به شدت بسیار زیاد به شما وابسته است.

- روز اول: سرتان را دور از دفتر مشق نگه دارید. همین! برای روز اول کافی است.

- روز دوم: یک قدم دور بنشینید یا صندلی خودتان را نیم‌متر دورتر بگذارید و بدون اینکه هیچ کار اضافه‌ای انجام دهید، به کودک‌تان عاشقانه توجه کنید.

- روز سوم: در همان فاصله‌ی یک‌قدمی، گاهی برای چند لحظه بلند شوید و دوباره بنشینید (به بهانه یک حرکت کششی یا ورزشی).

- روز چهارم: در همان فاصله یک‌قدمی به کودک بگویید تا تو مشق می‌نویسی من برم برات یک چیز خوشمزه بیارم تا با هم بخوریم؛ 

و زود با خوراکی برگردید. خوراکی باید آماده باشد مثل خشکبار، میوه و غیره.

- روز پنجم: این‌بار هم به بهانه‌ی آوردن خوراکی بروید ولی خوراکی‌ای که درست کردنش چند دقیقه طول می‌کشد مثل آب‌میوه، شیرموز و غیره. در زمان آماده کردن خوراکی

سعی کنید سروصدای شما به مکانی که کودک مشق می نویسد برسد.

- روز ششم: از او تشکر کنید و بگویید چقدر لذت می‌برم که خودت مشق‌هایت را می‌نویسی.

- روز هفتم: به او بگویید ده دقیقه دیگر برمی‌گردم و واقعا ده دقیقه دیگر برگردید و با نگاه‌ها، جملات و رفتار عاشقانه به او محبت کنید

و بعد ده دقیقه دیگر دوباره بروید. به مرور کودک بدون حضور شما مشق خواهد نوشت.

 

۴- کمک کردن هنگام عصبانیت ممنوع

اگر عصبانی هستید لطفا کمک نکنید؛ چون به صورت ناخودآگاه تمام عصبانیت خودتان را روی بچه خالی می‌کنید و این به نفع هیچ‌کس نیست.

 

۵- تشویق بیش از اندازه ممنوع

تشویق بیش از اندازه و ذوق‌زدگی غیرمعمول، ممنوع. بچه‌ها در این حالت ارضا می‌شوند و دیگر انگیزه‌ای به ادامه‌ی انجام تکلیف نخواهند داشت.

تشویق زیاد باعث افزایش تنبلی در نوشتن تکالیف می‌شود. یعنی کودک رشوه‌گیر می‌‌شود.

 

۶- برای مقابله با تنبلی در نوشتن تکالیف وقت تعیین کنید

با تعامل وقت تعیین کنید. یعنی تلویزیون، بازی با موبایل، بازی با دوستان، خوابیدن و تکالیف را برای کودک‌تان اولویت‌بندی کنید.

به این مکالمه دقت کنید:

مادر: خب عزیزم به نظرت مشقات چقدر طول می‌کشه؟

کودک: یک ساعت.

مادر: چه‌قدر خوب. پس کلی وقت برای بازی و کارهای باحال داری. خب کی دوست داری انجام بدی؟ ظهر که از مدرسه میای بعد از ناهار زمان مناسبی هست؟

کودک: نه می خوام تلویزیون نگاه کنم.

مادر: باشه چقدر تلوزیون نگاه کنی خوبه؟

کودک: یک ساعت.

مادر: بسیار خوب. پس تا اینجا یک ساعت تلویزیون داریم و یک ساعت مشق نوشتن. دوست داری بعد از تلویزیون هم نیم ساعت بخوابی؟

کودک: آره.

مادر: خب پس برنامه این‌جوری شد. اول ناهار، بعد تلویزیون، بعد خواب و بعد مشق نوشتن.

کودک: خوبه

مادر: بعد از مشق هم با هم بازی می‌کنیم.

کودک: عالیه

(البته این برنامه یک نمونه است و برای رفع تنبلی در نوشتن تکالیف دانش‌آموزان مفید است؛

و از نظر تربیتی، نگاه کردن تلویزیون قبل از خواب، توصیه نمی‌شود؛ ولی بعد از مدتی که نحوه‌ی برخورد با کودکی که نمی‌خواهد مشق بنویسد را آموختید، می‌توانید این برنامه را حرفه‌ای‌تر تنظیم کنید.)

 

۷- موارد مزاحم را دور کنید

این حق یک دانش‌آموز است که در محیطی آرام و بدون استرس تکالیفش را انجام دهد. در زمان مشق نوشتن بچه‌ها با تمام اعضای خانواده هماهنگ باشید

و در زمان انجام تکلیف، همه‌ اعضای خانواده این موارد را رعایت کنند:

• با صدای بلند صحبت کردن ممنوع.

• دعوا و درگیری ممنوع.

• صحبت با موبایل با صدای بلند ممنوع.

• صدای بلند تلویزیون ممنوع.

• و هر چیز دیگری که باعث حواس‌پرتی می‌شود را دور کنید.

دقت کنید که انجام این‌کار سخت نیست چون فقط حدود نیم‌ ساعت تا یک ساعت در روز، این شرایط در خانه ایجاد می‌شود.

 

۸- بچه‌ها خودشان مسئول‌اند

مشق مال بچه‌هاست، نه مال والدین. شما مسئول مشق‌نوشتن نیستید. راهنمایی‌های اضافی انجام ندهید 

و تا می‌توانید ساکت باشید. اگر کودک بدون حضور شما می‌تواند مشق بنویسد، کارتان را درست انجام داده‌اید؛ در غیر این صورت کودک شما مسئولیت‌پذیری لازم را ندارد 

و نیاز است که به‌صورت سانتی‌متری (که در نکات قبل ذکر کردم) از کودک دور شوید و به‌مرور کار را به خودش بسپارید.